1930’lu Yıllar Amerikan Tiyatrosunda Toplumsal Eleştiri ve Clifford Odets

Abstract

Yazın ve sanat ürünlerinin, yaratıldığı dönemde yaşanan politik, toplumsal ve ekonomik koşullardan etkilendiği yadsınamaz bir gerçektir. Amerika’da, 1930’lu yılların ekonomik dengesizlikleri, kıtlık ve sınıf ayırımı gibi ‘Büyük Bunalım’ (Great Depression) yıllarının olumsuz etkileri, Nazizm ve ırk ayırımı gibi sorunlar, II. Dünya Savaşı’nın doğum sancıları ve bunlara bağlı olarak toplumun değer yargılarında yaşanan radikal değişimler, dönemin özellikle genç kuşak yazar, sanatçı ve aydınlarını sistemin sorgulanması/değişmesi yönünde belirli bir politik seçenek arayışına yönlendirir. Amerika’da ortaya çıkan genç kuşak yazarlar sisteme karşı toplumsal eleştiri ve yeni bir politik hareket düşüncesinde birleşirler. Bu yazarlar arasında Clifford Odets’in yapıtları yaşadığı dönemin politik, tarihsel ve kültürel yapısını en çarpıcı biçimde yansıtmaktadır (Beşe 143-158). 1935’te yazdığı, Waiting for Lefty, Awake and Sing!, Till the Day I Die, Paradise Lost ve tek perdelik I Can’t Sleep adlı ilk oyunlarıyla başlayan çıkışı, Odets’i bir anda Amerikan tiyatrosunun merkezine taşır. Bu çalışmanın amacı, döneminin önemli yazarı olarak Clifford Odets’in toplumsal eleştiri açısından önemine işaret etmektir.

Abstract in English

The Social Criticism and Clifford Odets in The 1930s American Theater

Literary and art products are influenced by the political, social and economic conditions of the time they were created. The Great Depression of the 1930s in America and its negative effects such as the economic imbalances, famine and class distinction as well as problems such as Nazism and racial discrimination in the eve of the World War II and the resultant decline in the value judgments of the society lead especially young generation writers to search for a radical changes and a new political option in terms of the system. In other words, these young generation writers unite in the idea of social criticism and a new political movement against the system. Among these writers, Clifford Odets' works reflect the political, historical and cultural structure of his time in a most striking way (Beşe 143-158). His first plays written in 1935, Waiting for Lefty, Awake and Sing! Till the Day I Die, Paradise Lost and a one act, I Can’t Sleep carry Odets to the center of American theatre. The aim of this study is to point out the importance of Clifford Odets in terms of social criticism.